Չեխիայում Հայ Առաքելական եկեղեցու հոգեւոր հովիվը, Ուրարտու չեխ-հայկական միությունը, Օրեր եվրոպական ամսագիրը, Հայկական շաբաթօրյա դպրոցը եւ Չեխիայի Հայ երիտասարդական միությունը բաց նամակով դիմել են Չեխիայի նախագահին, վարչապետին, խորհրդարանի զույգ պալատների նախագահներին, արտգործնախարարին` կոչ անելով աջակցել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ապաշրջափակմանը։
Նամակում մասնավորապես նշվում է, որ «Մենք ցանկանում ենք ձեր ուշադրությունը հրավիրել Լեռնային Ղարաբաղում շարունակվող հումանիտար ճգնաժամի վրա։ 2022 թվականի դեկտեմբերի 12-ից Ադրբեջանը՝ բնապահպանական կեղծ կարգախոսների քողի տակ, փակել է Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանի հետ կապող միակ ուղին՝ Լաչինի ճանապարհը:
Արդեն ութ ամիս է, ինչ Լեռնային Ղարաբաղի 120 հազար բնակիչները զրկված են Հայաստանի հետ ցամաքային հաղորդակցության հնարավորությունից Լաչինի միջանցքով, որը Լեռնային Ղարաբաղի հայերի «կյանքի ճանապարհն է»։ Դա Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանի հետ կապող միակ ճանապարհն է։ Հենց դրա միջոցով է Հայաստանից Լեռնային Ղարաբաղ ներկրվում սննդամթերք, դեղորայք, մանկական սնունդ, գազ և այլ առաջին անհրաժեշտության ապրանքներ։
Հետագայում կեղծ «բնապահպաններին» փոխարինել են սահմանապահներն, ովքեր ապօրինի անցակետ են տեղադրել ճանապարհին: Հայերին Լեռնային Ղարաբաղից վտարելու նպատակ հետապնդող Բաքուն անտեսում է միջազգային կարծիքը:
Հուլիսի 26-ին 400 տոննա մարդասիրական բեռ՝ պարեն ու դեղորայք, փոխադրող 19 բեռնատարներ Երևանից հասել են Ադրբեջանի հետ սահմանի մոտ՝ ՀՀ Սյունիքի մարզի Կոռնիձոր գյուղ:
Հայաստանը ռուս խաղաղապահներին կոչ է անում այնտեղից բեռներ տեղափոխել Լեռնային Ղարաբաղ, սակայն դա խնդիրը չի լուծում։ Բաքուն պնդում է, որ միջանցքը բաց է, Լեռնային Ղարաբաղում սննդամթերքի պակաս չկա, և առաջարկում է բեռներ տեղափոխել Աղդամի ճանապարհով։ Միևնույն ժամանակ, ԵՄ բարձր ներկայացուցիչ Ժոզեպ Բորելը նույնպես վերջերս հայտարարեց, որ Աղդամով ապրանքների առաքումը չպետք է դիտարկվի որպես Լաչինի միջանցքի վերաբացման այլընտրանք։
Բացի այդ, Բաքուն չի հարգում նաև Լաչինի միջանցքը բացելու ՄԱԿ-ի Արդարադատության միջազգային դատարանի և Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի կողմից ընդունված որոշումները, ինչպես նաեւ Եվրոպայի խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովի 2023 թվականի որոշումները։
Նամակում նշվում է, որ «Բռնապետ Ալիևը ծիծաղում է միջազգային հանրության վրա։ Եկել է պաշտոնական Բաքվի նկատմամբ խիստ պատժամիջոցներ կիրառելու ժամանակը»։
Ռուս խաղաղապահները, որոնք պարտավոր են ապահովել ճանապարհի շարունակական շահագործումը Լաչինի միջանցքում, այս պայմաններում չեն էլ փորձում բացել փակ ճանապարհը։ Բաքվի նպատակը պարզ է՝ ստիպել Լեռնային Ղարաբաղում ապրող հայերին ենթարկվել Ադրբեջանի իշխանությանը կամ լքել տարածքը։ Ավելին, Բաքուն շանտաժի է ենթարկում Հայաստանին հայկական տարածքով միջանցք ստեղծելու հարցում, որը Հայաստանը չի վերահսկի, և որը կկապի Ադրբեջանը Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության և Թուրքիայի հետ։
Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը Բաքվի և նրա թիվ մեկ դաշնակից Թուրքիայի քաղաքական ծրագրերի զոհն է։ Կրկին իրականացվում է մի ամբողջ ազգի իր տարածքը ստիպողաբար լքելու քաղաքականությունը, որը համեմատելի է ցեղասպանության հետ և ակնհայտորեն հակասում է ՄԱԿ-ի կանոնադրությանը և Հելսինկիի հռչակագրին։
Այնուհետեւ նշվում է, թե միջազգային որ գործիչներն ու կազմակերպություններն են կոչերով հանդես եկել, բայց ոչինչ չի փոխվել։
«Չնայած դրան, երկակի ստանդարտների քաղաքականությունը սպառնում է եվրոպական ժողովրդավարությանը, քանի որ Եվրոպան շարունակում է մնալ Ադրբեջանից էներգետիկ կախվածության զոհ: Մի կողմից քննադատվում է ռուսական գազից կախվածությունը, մյուս կողմից խրախուսվում է բռնապետ Ալիևի գազից կամ նավթից կախվածությունը։
Եթե Արցախի Հանրապետությունը ճանաչվեր միջազգային հանրության կողմից, ինչը երկար տարիներ փորձ էր արվում անել եվրոպական ժողովրդավարական երկրների օրինակով ու կանոններով, ապա այս ողբերգությունը կարող էր չլինել։
Մենք կոչ ենք անում Չեխիային, որն առաջնորդվում է ժողովրդավարական և մարդասիրական արժեքներով, հնարավորինս արագ արձագանքել և դիմել Ադրբեջանի կառավարությանը՝ կանխելու հումանիտար աղետի շարունակությունը և Լեռնային Ղարաբաղից 120,000 խաղաղ բնակիչների բռնի տեղահանումը, և բացել Հայաստանը Ղարաբաղի հետ կապող ճանապարհը։
Հակառակ դեպքում Լեռնային Ղարաբաղի քաղաքացիները՝ էթնիկ հայերը, կենթարկվեն հերթական ցեղասպանությանը»,- ասվում է չեխահայերի բաց նամակում։
Նամակն ուղարկվել է նաեւ չեխական լրատվամիջոցներին։
orer.eu
