ԵՐԵՒԱՆ, «Ազատութիւն».- Արցախի նախագահ Արայիկ Յարութիւնեան 30 Յունիսին, Ազգային ժողովին մէջ վստահեցուց, որ Լաչինի շրջանի Աղաւնոյ գիւղին համար պիտի շարունակեն պայքարիլ: Վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան երեք օր առաջ յայտարարեց, ոռ Բերձոր-Լաչինը շրջանցող նոր ճամբու շահագործման սկսելէ ետք ԼՂԻՄի սահմանէն դուրս գտնուող գիւղերը՝ Բերձորը, Աղաւնոն եւ Սուսը պիտի անցնին Ատրպէյճանին:
«Հայաստանի վարչապետին հետ քննարկման ժամանակ ես ասացի՝ Աղաւնոյի հարցը այսօր չենք քննարկում, մենք տանում ենք բանակցութիւններ, եւ էդ հարցը թողէք բանակցային այս փուլում մեր հնարաւորութիւնների շրջանակներում տեսնենք ինչպիսի հնարաւոր լուծումներ կան», յայտնեց Յարութիւնեան:
Ան բանակցութիւններուն մասին մանրամասնութիւններ չներկայացուց՝ ուղի՞ղ կը բանակցին, թէ միջնորդներու միջոցով: Ան յստակ կերպով խօսեցաւ Բերձորի ճակատագիրին մասին։ «Բերձորը մենք պարտաւոր ենք, հէնց կէտում գրուած է, որ պէտք է Բերձոր քաղաքից դուրս գանք: Իսկ Աղաւնոյ բնակավայրի հետ կապուած մենք անելիքներ ունենք, այդ ուղղութեամբ մենք բանակցութիւնները շարունակում ենք տանել: Ինչ վերաբերում է Սուս գիւղում, այնտեղ մենք այս փուլում համարեա բնակիչ չունենք: Իսկ նաեւ ես ինչքան գիտեմ, մեր սոցիալական (ընկերային) այդ ծրագրերի շրջանակներում Բերձոր քաղաքի եւ Սուս բնակավայրի քաղաքացիները ստացել են իրենց փոխհատուցումները», ըսաւ Յարութիւնեան:
Ան Արցախի խորհրդարանին մէջ ներկայացուց 2021ին կատարուած աշխատանքները եւ պատասխանեց պատգամաւորներու հարցումներուն: Պատգամաւոր Մետաքսէ Յակոբեան հետաքրքրուեցաւ, թէ արդեօք նոր ուղիի կառուցման հարցը քննարկելու ատեն նկատի ունեցա՞ն այդ գիւղերու հայաթափման վտանգը։ «Ինչ վերաբերում է հայաթափմանը այդ բնակավայրերի, այդ հարցը այսօր չի քննարկուել: Հիմնականում խօսքը գնում է Աղաւնոյ բնակավայրի մասին, այդ հարցը դեռ չի քննարկւում, մենք բանակցում ենք: Խօսքը Բերձորի մասին չէ»:
Ըստ Յարութիւնեանի՝ Ռուսիայէն եւ Ատրպէյճանէն նոր մայրուղիի նախագիծի քանի մը առաջարկներ ստացուած են: Անվտանգութեան խորհուրդին մէջ, ուր քաղաքական ուժերէն ալ ներկայացուցիչներ եղած են, քննարկած եւ, իր ձեւակերպումով՝ ամէնէն անվտանգ տարբերակը ընտրած են։ «Մենք ունեցել ենք մի քանի առաջարկութիւն ե՛ւ Ադրբեջանի կողմից, ե՛ւ Ռուսաստանի Դաշնութեան կողմից: Բոլոր առաջարկութիւնները մերժուել են: Առաջարկուող այդ մայրուղին քննարկուել է մի քանի անգամ Անվտանգութեան խորհրդում, որին մասնակցել են բոլոր քաղաքական ուժերը Ազգային ժողովում ներկայ: Մենք ընտրել ենք, ըստ մեզ, լաւագոյն տարբերակը: Կան գաղտնիքներ, որը ես չեմ ուզում այստեղ բարձրաձայնել, թէ ինչու ենք ընտրել այդ տարբերակը», ըսաւ ան:
44օրեայ պատերազմէն ետք Լաչինի միջանցքը Հայաստանը Արցախին կապող միակ ճանապարհն է:
Ատրպէյճանի կառուցած ճամբան նկարագրելով՝ Յարութիւնեան ըսաւ, որ Լաչինի շրջանի մեծ մասը Ատրպէյճանի վերահսկողութեան տակ անցաւ վերջին պատերազմէն ետք: Կառուցուող մայրուղին, որ պիտի շրջանցնէ Բերձորը, աւելի ապահով է եւ քանի մը անգամ աւելի որակաւոր, քան գործողը: Ըստ անոր՝ ապահովական երաշխիքները, որոնց մասին մանրամասնութիւններ չտուաւ, աւելի մեծ են: «Իմ կարծիքով, նոր ճանապարհը շատ աւելի անվտանգ է լինելու, անվտանգութեան առումով մեր հնարաւորութիւնները Արցախի պաշտպանութեան բանակի, Ազգային անվտանգութեան ծառայութեան, ոստիկանութեան, ռուս խաղաղապաների… աւելի հեշտ է լինելու, շատ աւելի մեծ անվտանգային երաշխիքներ են լինելու, քան գործողը: Արդեօ՞ք հրաժարուելով այդ ճանապարհից ինչ հետեւանքներ ենք ունենալու մենք: Միասին որոշենք: Այս դահլիճից յետոյ հաւաքուենք, որոշենք: Այսինքն՝ մենք դէմ ենք, ոչ մի բան չենք անում, Բերձորից էլ դուրս չենք գալիս… Խնդրեմ, որոշենք: Հետեւանքների մասին էլ միասին պատասխան տանք այս երկրում ապրող մեր աւելի քան կամ մօտ հարիւր քսան հազար բնակչի ճակատագրի մասին էլ մտածենք», ըսաւ Յարութիւնեան:
Աղաւնոյ գիւղին համար կը պայքարին եւ պիտի պայքարին նաեւ շրջանի բնակիչները: «Ազատութեան» հետ ունեցած զրոյցին ընթացքին անոնք պնդեցին, որ չեն պատրաստուիր լքել գիւղը: Այս համայնքին մէջ կ՛ապրին շուրջ 200 բնակիչներ. այնտեղ կայ մանկապարտէզ մը եւ դպրոց մը:
Աղաւնոյի, Բերձորի ու Սուսի բնակիչներու ճակատագիրին 30 Յունիսին անդրադարձաւ նաեւ Հայաստանի Անվտանգութեան խորհուրդի քարտուղար Արմէն Գրիգորեան՝ դիտել տալով, որ բնակիչներու հարցերով զբաղելու համար տակաւին կայ ժամանակ՝ մէկուկէս տարի: «Ե՛ւ ճանապարհի մասով, ե՛ւ բնակիչների համար լուծումներ գտնելու համար մօտաւոր մէկ ու կէս տարի դեռ ունենք: Արցախի կառավարութեան հետ կ՛աշխատենք եւ լուծումներ կը գտնենք», ըսաւ ան:
Խօսելով խաղաղութեան օրակարգին մասին՝ Գրիգորեան ըսաւ, թէ այնպէս չէ, որ ամէն ինչ շատ դիւրին պիտի ըլլայ: «Մենք գիտենք դրա դժուարութիւնների մասին, բայց նաեւ հասկանում ենք, որ մեր տարածաշրջանում երկարաժամկէտ անվտանգութիւն ապահովելու հնարաւոր տարբերակը խաղաղութեան օրակարգն է: Մենք շարունակելու ենք աշխատել այս ուղղութեամբ, բայց նաեւ հասկանում ենք, որ միայն Հայաստանից չէ դա կախուած», նշեց ան:
Փաշինեան իր կարգին վերջին իռ ասուլիսին ընթացքին յայտնեց, թէ Բերձոր քաղաքի բնակիչներու հարցերը Հայաստանի կառավարութեան որոշումներով կը լուծուին. անոնք բնակարաններով պիտի ապահովուին, իսկ Աղաւնոյի հարցերով Արցախի կառավարութիւնը կը զբաղի:
Աղբյուր՝ «Աղաւնոյի Համար Շարունակելու Ենք Պայքարել». Արցախի Նախագահ – Asbarez – Armenian
